Zet je schrap voor de 20e editie van de Landelijke VGWM dag!

Keuzesessie 1.1. 

Nieuw in de VGWM
80% van je collega’s gaat fluitend naar het werk. Een gezonde, veilige werkplek met een prettig werkklimaat (temperatuur, groen e.d.) draagt daaraan bij. Hoe kun daar als VWGM-commissie invloed op uitoefenen? In deze workshop krijg je kaders waarbinnen je mag opereren. Je krijgt een systematiek om te prioriteren en een methodiek om een onderwerp van begin tot einde aan te pakken. Ook bespreken we alle stakeholders rondom VWGM en hoe je deze kan benaderen. Met het doel de VWGM in jouw organisatie hoog op de agenda te zetten. De workshop is interactief met veel tips en trucs.

Na afloop weet je:

• Kaders waarbinnen een VGWM-commissie besluiten en adviezen kan geven
• Handvatten voor meer impact op derden
• Concrete to-do lijsten of formulieren

Stef Soons, trainer, adviseur en bemiddelaar en gespecialiseerd in medezeggenschap

Keuzesessie 1.2. 

Bedrijfshulpverlening en de rol van de OR 
Na afloop heb je als OR lid kennis over wat de bedrijfshulpverlening (bhv) binnen jouw organisatie moet doen. Waar staan ze voor? Waar en hoe kan je als OR invloed op de invulling van de bedrijfshulpverlening hebben? En hoe kan je vervolgens de bedrijfshulpverlening borgen? Samen met Maïté ga je in op deze vragen en geeft ze je nieuwe inzichten over wat er in de RI&E dient te staan over bedrijfshulpverlening.  

Een workshop met praktische tips en trucs! Daarbij ga je dieper in op:

1. Wat BHV is 
2. De taken/rol/impact van de OR bij bedrijfshulpverlenin 
3. De borging van de bedrijfshulpverlenin 
4. Samenwerking met de bedrijfshulpverlening 

 
Maïté Stoete, Tactisch preventiemedewerker / Arbeidsinspecteur Nederlandse Arbeidsinspectie

Keuzesessie 1.3. 

Evalueren van het gevoerde arbobeleid, hoe doe je dat?
De werkgever voert het arbobeleid. De OR toetst of uitvoering van het beleid goed is. Beide maken gebruik van de deskundige ondersteuning (denk aan interne preventiemedewerker, Arbodienst en externe deskundigen). De Arbowet gaat uit van samenwerking tussen partijen om het arbobeleid effectief uit te voeren. Een belangrijke sleutel is dat alle partijen eenmaal per jaar elkaar in de ogen kijken en zich afvragen of ze goed bezig zijn. Om te komen tot een waardevol gesprek dien je te analyseren of het gevoerde beleid oplevert wat je wenst. Hoe zorg je dat je goed bent voorbereid en hoe voer je met elkaar het gesprek dat leidt tot een continue verbetering?

In deze workshop leer je:

• Hoe de ‘samenwerking en evaluatie’ in de Arbowet is verankerd
• Hoe je informatie over het gevoerde beleid op een rij kunt krijgen
• De juiste insteek in het gesprek te kiezen om te komen tot een waardevolle uitkomst

Mark Fleuren, adviseur veilig en gezond werken en behoud van inzetbaarheid

Keuzesessie 1.4.

Hybride werken: werk voor de OR
De tijd dat we elke dag naar kantoor moesten om ons werk goed te kunnen doen, ligt (ver) achter ons. Het ‘nieuwe werken’ heeft een vlucht genomen, waardoor een hybride vorm van werken is ontstaan die plaatsonafhankelijk is. Verschillende onderzoeken laten zien dat een groot deel van de medewerkers positieve ervaringen heeft met hybride werken. Een nadeel is dat een deel meer werkdruk ervaart en het gevoel heeft nooit vrij te zijn.

Bij inrichting van het hybride werken spelen diverse arbozaken een rol. De werkgever is verantwoordelijk voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Beleid hierop en de samenhangende regelingen geven volop werk voor de OR. Voor de ondernemingsraad zelf vraagt het ook om het werk anders te organiseren en op een andere wijze te communiceren met de achterban.

Na afloop van deze workshop weet je alles over

• Hybride werken
• Rol van de OR bij inrichting ervan
• Communicatie (digitaal) met de achterban. Hoe doen anderen het?

Mirjam van der Kooij, arbeids- en organisatiedeskundige en ergonoom 

Keuzesessie 1.5. 

Ongewenste ongangsvormen op het werk: wat zijn de risicofactoren? 
Wanneer we pesten, discriminatie, seksuele intimidatie op het werk willen aanpakken is het van belang te kijken naar risicofactoren die een voedingsbodem vormen voor grensoverschrijdend gedrag. Deze kunnen liggen in de organisatie van het werk, zoals werken buiten kantoortijden en de inzet van veel flex, sociale factoren als de stijl van leidinggeven en bijzondere omstandigheden.

Alie Kuiper, bedrijfskundige en gespecialiseerd in de aanpak van ongewenste omgangsvormen op het werkadviseur veilig en gezond werken en behoud van inzetbaarheid

Keuzesessie 1.6.

Maak gebruik van je instemmingsrecht 
Als OR heb je instemmingsrecht op vele onderwerpen uit de arbeidsomstandigheden wetgeving (WOR artikel 27). Denk hierbij aan:

• Het uitvoeren van een RIE en de Corona RIE, Wat is een goede RIE? Wanneer is een RIE af? Moet hij getoetst worden en door wie?
• Het uitvoeren van een Pago/PMO. Hoe vaak en welke onderwerpen moeten aan de orde komen?
• Arbobeleid. Wanneer is de VGWM-commissie tevreden? En wanneer is een arbobeleid effectief?

Pieter Diehl, veiligheidsdeskundige en adviseur

Keuzesessie 1.7.

De rol van de vertrouwenspersoon 
Werkgevers zijn verantwoordelijk voor een sociaal veilige werksfeer. Wat kun je doen om ongewenst gedrag in jouw bedrijf tegen te gaan en hoe zorg je ervoor dat, als het er is, medewerkers daar ook hulp bij zoeken? En welke rol kan de vertrouwenspersoon daarin spelen? Waar moet je rekening mee houden bij het aanstellen van een vertrouwenspersoon?

Drs. Esther Goethart MMO, MfN Mediator, coordinator Sociale Veiligheid, vertrouwenspersoon

Keuzesessie 1.8.

Hoe ga je om met de RI&E?
Bij het ontwikkelen en implementeren van arbobeleid is het belangrijk dit systematisch te doen. De RI&E vormt het startpunt van een systematische manier van werken. Hierbij gaat het om het in kaart brengen van de risico’s voor de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de medewerkers. In deze workshop wordt uitvoerig ingegaan op hoe je met de RI&E kan omgaan.

De deelnemers weten na afloop:

• Welke eisen aan een RI&E worden gesteld
• Hoe vaak een RI&E moet worden uitgevoerd
• Hoe een RI&E behoort te worden gehouden

Jan Bubberman, begeleidt, adviseert en traint ondernemingsraden en PVT’s

Keuzesessie 2.1. 

Het plan van aanpak bij de RI&E 
De OR of VGWM-commissie wordt gevraagd zijn instemming te geven op het plan van aanpak. Waar moeten zij naar kijken? Op basis van welke criteria kan het instemmingsverzoek positief of negatief beantwoord worden? En wat is het verschil tussen een toetsing door een gecertificeerde arbodeskundig en de medezeggenschap? De deskundigheidsbeoordeling van de arbodeskundig is veranderd; wat betekent dat? 

Na deze workshop weet je:

• Het verschil tussen een toetsing door een gecertificeerde arbodeskundige en de medezeggenschap
• Aandachtspunten voor de beoordeling van het plan van aanpak van de RI&E
• Wanneer kan op een plan van aanpak volgens de medezeggenschap juist wel of niet instemming gegeven worden

Rob van Houten, trainer, adviseur en contra-expert  

Keuzesessie 2.2. 

Visie op preventie; welke keuzes maak je als OR
We willen dat er meer resultaat komt in het voorkomen van overbelasting en ongevallen. De Preventiemedewerker is de steun en toeverlaat in ‘arboland’, die kan hulp krijgen van de bedrijfsarts en andere deskundigen. Belangrijke vraag hierin is: welke opdracht en ruimte krijgt deze medewerker?

De OR heeft zeggenschap over het gevoerde arbobeleid en de rol en de positie van de Preventiemedewerker. Maar waar focus je dan op als OR? Naleving van de wet of kun je ook een andere inzet kiezen? En wat is belangrijk als het gaat om de keuze van de Preventiemedewerker en de positie die deze persoon in de organisatie heeft. De insteek die je als organisatie kiest, kan een wereld van verschil maken in 'het plezier’ wat je ervan hebt.

In deze workshop kijkt Mark Fleuren met de deelnemers op welke manier je binnen jullie OR komt tot goede keuzes, gericht op goed werk, plezier van de preventiemedewerker zelf, van de werknemers en van de werkgever.

Mark Fleuren, adviseur veilig en gezond werken en behoud van inzetbaarheid

Keuzesessie 2.3.

Verklein de risico's van alleen werken
Er is een toename van het aantal mensen dat alleen werkt. Dit leidt tot extra veiligheids- en gezondheidsrisico’s, die ook niet altijd in een RI&E worden meegenomen. Veel organisaties worstelen hiermee. Mirjam van der Kooij vertelt meer over dit actuele onderwerp. Welke maatregelen kun je vanuit de VWMG-commissie of OR voorstellen? Hoe organiseer je het alleen werken zodanig dat je de risico’s zoveel mogelijk beheerst?

Na afloop weet je:

• Welke risico’s er bestaan bij alleen werken?
• Hoe je het alleen werken inventariseert in de RI&E?
• Welke maatregelen je kunt treffen bij alleen werken?

Mirjam van der Kooij, arbeids- en organisatiedeskundige en ergonoom

Keuzesessie 2.4.

De 7 stappen van de arbobeleidcyclus: wat kan de rol van de OR/VGWM-commissie zijn bij elke stap? 
Het arbobeleid is bij nogal wat organisaties hapsnap beleid. Er worden soms pas veiligheids- en gezondheidsmaatregelen genomen als er iets aan de hand is, als het moet door wet- of regelgeving of van de arbeidsinspectie (officieel: Inspectie SZW). Of men denkt dat arbobeleid begint en eindigt met het opstellen van de Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RI&E). Het is raadzaam om te werken volgens de arbobeleidscyclus. Het opzetten en blijven volgen van alle 7 stappen hierin zorgt voor een beter veiligheid- en gezondheidsbeleid. De OR/VGWM-commissie kan eraan bijdragen dat de arbobeleidscyclus in de organisatie op gang komt en blijft.

Koen Zonneveld geeft antwoord op deze vragen:

• Uit welke stappen bestaat arbeidscyclus? Wat is de rol van de bestuurder bij elke stap en hoe kan de OR/VGWM-commissie op elke stap invloed uitoefenen?
• Waarom is een visie op veilig en gezond werken (arbo) belangrijk?
• Waarom is het belangrijk om evenveel aandacht te besteden aan de overige stappen van de arbobeleidscyclus?

Koen Zonneveld, arbo adviseur en OR-opleider bij Koen Zonneveld Advies

Keuzesessie 2.5.

Voer het goede gesprek met het arbonetwerk
Als OR en VGWM-commissie spreek je met diverse mensen uit het arbonetwerk. Denk aan de preventiemedewerker, de arbodienst, de bedrijfsarts, de vertrouwenspersoon, HR en de bestuurder. Om te voorkomen dat iedereen op zijn eiland zit en de informatie eenzijdig benadert, verklaart en vertaalt, is het goed om als OR het totaalbeeld te zien en te leren. Stef Soons leert je gesprekstechnieken toe te passen om een holistische kijk en per netwerk de specifieke en gewenste informatie te krijgen. Je leert per moment en situatie de juiste techniek toe te passen. En je gaat dit met elkaar oefenen.

Na afloop weet je:

• De toepasbaarheid van divers gesprekstechnieken
• Hoe je een holistische blik op arbobeleid krijgt
• De valkuilen en winsten voor je eigen goede gesprek

Stef Soons, trainer, adviseur en bemiddelaar en gespecialiseerd in medezeggenschap en Hielke Boersma

Keuzesessie 2.6.

Arbo en goede inhoud  van werk
De problemen in Nederland zijn niet aan te slepen. Hoog ziekteverzuim, personeelstekorten, sectoren waar niemand meer wil werken, burn-out, bestaansonzekerheid en bedrijven die hun dienstverlening noodgedwongen halveren. Er is een gigantische mismatch tussen hoe bedrijven en instellingen met hun medewerkers omgaan, wat zij hun werknemers laten doen en wat mensen van hun werk verwachten.

Sinds de jaren van 1970 tot 2000 zien we in het werk een enorme taakversmalling. Met de opkomst van de computer en internet ging dat verder. Vanaf 2010 spreken we van de opkomst van de bezorg- en platform economie en raakten nog meer functies opgeknipt. Mensen voeren deeltaken uit en dat de hele dag met eerder genoemde problemen tot effect. Via beter werk, een brede functie en goede banen is meer dan dat op te lossen. En daar vaart de werknemer, de samenleving èn de economie wel bij. We gaan op dit inhoud hiervan in en werken de rol en instrumenten van de Ondernemingsraad daarbij.

Dit is wat je leert: 

• Toepassen en uitwerken artikel 3, Arbowet.
• Onderscheid smalle en brede functies en analyse-instrumenten.
• Mogelijkheden tot verbetering, beter werk en voordelen daarvan.

Drs. Niko Manshanden, opleider/adviseur medezeggenschap en functiewaardering
Drs. George Evers, onderzoeker

Keuzesessie 3.1. 

Zwaar werk en vervoegd uittreden, maak er goed werk van
Er is een tijdelijke Regeling Vervroegd Uittreden die het financieel beter mogelijk maakt om werknemers die dat willen en kunnen 3 jaar vóór de pensioengerechtigde leeftijd te laten stoppen met werken. De werkgever kan MDIEU-subsidie krijgen als de sector dat regelt. Dit vloeit voort uit het pensioenakkoord.

Mark Fleuren neemt je mee in dit onderwerp. Zo stelt MDIEU een aantal voorwaarden: het moet gaan om functies met ‘zwaar werk’ en de organisatie moet investeren in het verbeteren van het werk, zodat toekomstige generaties niet meer zodanig belast worden. Hoe zit dit? Wat is de deal binnen jouw sector en binnen organisatie? Binnen jouw organisatie heeft de OR hierin de toetsende rol; wat kun je daarmee?
 
Mark Fleuren, adviseur veilig en gezond werken en behoud van inzetbaarheid

Keuzesessie 3.2.

Fysieke belasting samen aanpakken 
Bij de aanpak van fysieke belasting is het belangrijk om de medewerkers te betrekken, een zogeheten participatieve aanpak. Zij zijn immers degenen die het werk uitvoeren en weten fysiek het meest zwaar is. De beste oplossingen komen van de medewerkers van werkvloer, want zij kunnen het beste inschatten wat wel of niet werkt. Voorkom met deze aanpak bijvoorbeeld de aanschaf van een hulpmiddel dat vervolgens in de hoek belandt. Mirjam Kooij laat zien dat samenwerking noodzakelijk is voor een werkelijke aanpak van de fysieke belasting.

Na afloop weet je: 

• Welke risico’s er bestaan bij fysieke belasting
• Wat een succesvolle aanpak is van fysieke belasting
• Uit welke stappen de methode van participatieve aanpak bestaat

Mirjam van der Kooij, arbeids-en organisatiedeskundige en ergonoom

Keuzesessie 3.3.

De plaats van PSA in het arbeidsomstandighedenbeleid
PSA is een groot arbeidsomstandighedenrisico. Anders dan beknellingen, gevaarlijke stoffen en arbeidsgevaren en risico’s is de plaats van dit arbeidsomstandighedenrisico niet altijd geborgd in het arbeidsomstandighedenbeleid. Dit is belangrijk omdat de aanpak van PSA bij een goede borging structureel onder de aandacht komt.

Rob van Houten leert je:

• Methoden waarop het arbeidsomstandighedenbeleid in een organisatie vorm (moet) krijgen
• De toegevoegde waarde van borging van PSA in het arbeidsomstandighedenbeleid

Rob van Houten, trainer, adviseur en contra-expert

Keuzesessie 3.4.

Resultaatgericht werken als VGWM-commissie
In de praktijk komt het regelmatig voor dat de bestuurder, preventiemedewerker of arbowerkgroep de onderwerpen voor de VGWM bepaalt. Natuurlijk komt ook weleens vanuit de commissie een onderwerp aan de orde, maar vaak komt het niet verder dan de rondvraag. Je wilt een onafhankelijke VGWM-commissie zijn, maar hoe doe je dat? Hoe zorg je ervoor dat de VGWM-commissie de agenda bepaalt?

Na afloop weet je: 

• Hoe je als commissie of OR duidelijke doelen formuleert
• Hoe je een eigen agenda bepaalt
• Hoe je een effectief dialoog voert

Jan Bubberman, begeleidt, adviseert en traint ondernemingsraden en PVT’s

Keuzesessie 3.5.

VGWM-commissie, klimaat en verduurzaming
Sinds het Nederlands Klimaatakkoord van 2019 is men, na de pandemie, in 2021 verder gegaan met het bereiken van de klimaatdoelen. Bedrijven en instellingen zijn al langer bezig met verduurzaming en de energietransitie maar wat komt daarvan terecht? Wat doet men aan verduurzaming, welke maatregelen zijn er en met welk beleid komt men verder? En bovenal wat is de rol van de VGWM-commissie c.q. de Ondernemingsraad daarbij? Afhankelijk van de sector, het soort productie en de dienstverlening zijn er diverse aspecten waarop de medezeggenschapper kan letten. Dan gaat het om de taken van de OR, visie, mogelijkheden, beleidsinstrumenten en het stimuleren van oplossingen. Bijvoorbeeld: wat is een klimaatplan en is de parkeerplaats al overdekt met zonnepanelen?

Na afloop weet je: 

• Wat de strekking is van het Klimaatakkoord
• De rol van de VGWM-commissie c.q. OR bij de klimaat en verduurzaming
• Hoe de OR met beleid en praktijk om kan gaan met klimaat en verduurzaming

Drs. Niko Manshanden, opleider/adviseur medezeggenschap en functiewaardering

Keuzesessie 3.6

OR aan zet bij (online) pesten op de werkvloer
Negatief gedrag is zelden incidenteel en het vraagt om een organisatiebrede aanpak. Preventie en een goed beleid zijn belangrijk. In deze workshop laat Laura Willemse zien hoe de OR een goede bijdrage kan leveren aan het voorkomen en aanpakken van (online) pesten op het werk. OR-leden zijn door hun aanwezigheid op de werkvloer vaak goed op de hoogte van wat speelt in de organisatie. Ze vormen de verbindende factor tussen werkgever en werknemers. Hierdoor kan de OR de verandering van beleid en regelementen bij het management stimuleren op het gebied van PSA (psychosociale arbeidsbelasting) waaronder pesten.

Na afloop weet je:

• Wat de belangrijkste vormen van (cyber) pesten zijn
• Wanneer plagen overgaat in pesten
• Hoe vaak pesten op de (digitale) werkvloer voorkomt
• Wat de rol van de leidinggevende is
• De mogelijkheden van de OR om pesten te voorkomen en aan te pakken

Laura Willemse, voorzitter van Stichting Pesten op de Werkvloer

Keuzesessie 3.7

De ondernemingsraad als preventiemedewerker

Welke betrokkenheid kan het VGWM-/OR-lid hebben bij de RI&E ten aanzien van de rol van de preventiemedewerker? Welke kennis en inzichten heeft de OR nodig om een constructieve samenwerking structuur te geven. Samen optrekken met de preventiemedewerker is sterker dan 1+1=2. Er is meer nodig dan alleen kennis en kunde. Denk aan actuele onderwerpen als psychosociale arbeidsbelasting en corona. Edith Groenendaal en Max Vermeij nemen je niet alleen mee in de wet- en regelgeving, maar vooral ook hoe je de samenwerking praktisch inricht.  

Na afloop weet je: 

• De link tussen de RI&E en de preventiemedewerker 
• Wettelijke achtergronden van de preventiemedewerker en de rol van de OR daarbij 
• De kracht van een goede samenwerking  

Edith Groenendaal, zelfstandig arbeids- en organisatiedeskundige
Max Vermeij, gecertificeerd arbeid- en organisatiedeskundige CMC